Busko-Zdrój
miasto
uzdrowiskowe w Polsce, w województwie świętokrzyskim, stolica powiatu buskiego,
siedziba gminy Busko-Zdrój. Znane już w XII w. jako Bużsk, w XIII w. Busk. Pod
względem liczby mieszkańców 7. w województwie świętokrzyskim. W latach 1975–1998
miasto administracyjnie należało do województwa kieleckiego.
Busko było miastem klasztoru norbertanek buskich w województwie sandomierskim w
ostatniej ćwierci XVI wieku].
Busko-Zdrój jest punktem początkowym czerwonego szlaku turystycznego
prowadzącego do Solca-Zdroju.
Imię miasta nosił drobnicowiec MS "Busko Zdrój".
Położenie geograficzne
Busko jest położone w południowej części województwa świętokrzyskiego. Znajduje
się 50 km na południe od Kielc i 80 km na północny wschód od Krakowa. Leży w
regionie zwanym od przepływającej przezeń rzeki Nidy Ponidziem, na Garbie
Wójczańsko-Pińczowskim.
Historia
Pierwszy dokument
w którym wspomina się o solankach występujących w Busku to przywilej Bolesława
Wstydliwego z 1252 r. Pierwsze badania nad wykorzystaniem wód do leczenia
przeprowadził pińczowski lekarz Jan Winterfeld w 1808 r. Po przejęciu Buska w
dzierżawę w 1820 r. Feliks Rzewuski wybudował łazienki zaprojektowane przez
Henryka Marconiego. Uroczystość otwarcia uzdrowiska miała miejsce w 1836 r.
Pierwszej pełnej analizy wody z ujęcia Rotunda, z próbki pobranej w sierpniu
1830 r., dokonał farmaceuta warszawski Ferdynand Werner. Wyniki badań
opublikował w 1832 r.[15]
Utrata praw miejskich w 1869 r. niekorzystnie wpłynęła na rozwój uzdrowiska.
Dopiero latach 80. i 90. XIX w., gdy dzierżawcą został lekarz dr. Aleksander
Dobrzański, dla kurortu nastał dobry czas i Busko stało się jednym z
najważniejszych uzdrowisk w kraju. W roku 1890 liczba wydawanych w sezonie
kąpieli przekroczyła 50 000. W 1893 r. geolog inż. Aleksander Michalski wykonał
i uruchomił cztery nowe odwierty, dzięki którym potroiła się ilość pozyskiwanej
do celów leczniczych wody. Zwięzłą, rzeczową charakterystykę dynamiki,
właściwości fizycznych i składu chemicznego wód z nowych ujęć przedstawił w 1897
r. Franciszek Gervais[15].
Po I wojnie światowej znowu zaczęli przybywać kuracjusze. Intensywna rozbudowa
uzdrowiska nastąpiła w latach międzywojennych m.in. z inicjatywy dra Szymona
Starkiewicza, który założył sanatorium dziecięce "Górka". W 1966 r. Busko zajęło
pierwsze miejsce w konkursie na najładniejsze polskie uzdrowisko. W 1972 r.
oddano do użytku największe z sanatoriów – "Włókniarz". 30 grudnia 2008 r.
nastąpiło otwarcie Uzdrowiskowego Zakładu Górniczego "Las Winiarski",
zaopatrującego buskie sanatoria w wody siarczkowe z nowego odwiertu w
miejscowości Las Winiarski.